We wtorek 1 maja o godz.12.00, odbyło się otwarcie nowej wystawy czasowej w Wielkopolskim Parku Etnograficznym w Dziekanowicach:,,Ludowe pasje. Ze zbiorów Stanisława Pasiciela". Wystawę będzie można zwiedzać do 30 października 2012 r.
Podczas kolejnych sezonów ekspozycyjnych prezentujemy naszej PublicznoÅ›ci dorobek polskiej sztuki ludowej i nieprofesjonalnej. KorzystaliÅ›my przy tym z wÅ‚asnej muzealnej kolekcji, jak też z zasobów innych muzeów polskich - Muzeum Etnograficznego w Toruniu, Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, Muzeum Wsi Radomskiej i in. dysponujÄ…cych najwiÄ™kszymi kolekcjami sztuki nieprofesjonalnej. Tym razem postanowiliÅ›my siÄ™gnąć w inne rejony i zaprezentować zbiór powstaÅ‚y w skali indywidualnej, jako realizacja osobistej pasji. RozwinÄ…Å‚ takÄ… pasjÄ™ StanisÅ‚aw Pasiciel – mieszkaniec Gniezna, dÅ‚ugoletni dyrektor Muzeum PoczÄ…tków PaÅ„stwa Polskiego. Kolekcjonowanie sztuki pozaelitarnej staÅ‚o siÄ™ dla niego, historyka sztuki, sposobem życia i samorealizacji po przejÅ›ciu na emeryturÄ™. W ciÄ…gu dwudziestu lat, odwiedzajÄ…c artystów i ich rodziny, wÄ™drujÄ…c po kiermaszach i targach sztuki ludowej, zgromadziÅ‚ kolekcjÄ™ liczÄ…cÄ… okoÅ‚o 150 przedmiotów: rzeźb, obrazów i ceramiki. ZasiÄ™g terytorialny kolekcjonowania, z poczÄ…tku ogólnopolski, z czasem ulegÅ‚ weryfikacji i skoncentrowaÅ‚ siÄ™ na Wielkopolsce, szczególnie jej póÅ‚nocnej i póÅ‚nocno-wschodniej części, i regionach pogranicznych i oÅ›ciennych: Krajnie, Kujawach i Kaszubach. Niniejsza wystawa jest pierwszÄ… publicznÄ… prezentacjÄ… tej kolekcji.
EkspozycjÄ™ otwierajÄ… zgromadzone w kolekcji przykÅ‚ady sztuki zabytkowej: z przeÅ‚omu XVIII i XIX w., XIX w. i pierwszej poÅ‚owy XX w. : pojedyncze egzemplarze rzeźby – w tym figura Å›w. Franciszka z przydrożnej kapliczki, obrazy czÄ™stochowskie na pÅ‚ótnie i blasze, ceramiczne naczynia (dzbany, wazony, misy) z kaszubskich warsztatów rzemieÅ›lniczych. W tym ostatnim przypadku, dotyczÄ…cym warsztatu rodziny Neclów w Chmielnie, zÅ‚amano zasadÄ™ chronologii i wÅ‚Ä…czono wyroby powstaÅ‚e po 1945 r., z uwagi na zachowanÄ… aż do 90. lat XX w. ciÄ…gÅ‚ość miÄ™dzypokoleniowÄ… tradycji.
Druga, znacznie obszerniejsza część ekspozycji, prezentuje rzeźbÄ™ w drewnie i glinie oraz malarstwo – powstaÅ‚e po 1945 r. Tematyka sztuki figuralnej skupia siÄ™ wokóÅ‚ sacrum – kultu Å›wiÄ™tych, lokalnych kultów cudownych wizerunków, oraz motywów zaczerpniÄ™tych z tradycyjnej wsi: typów ludzkich, dawnych zajęć i rzemiosÅ‚, folkloru, przedstawieÅ„ zwierzÄ…t i ptaków. Znajdujemy tu panoramÄ™ twórców i dzieÅ‚, które przypisać można różnym kategoriom wspóÅ‚czesnej twórczoÅ›ci nieprofesjonalnej: klasycznego powojennego nurtu ludowego i folkloryzmu, pogranicza amatorsko-ludowego, amatorskiego, nurtu art brut, a także przykÅ‚ady rzeźby warsztatowej, z krÄ™gu wspóÅ‚czesnej sztuki koÅ›cielnej. PorzÄ…dek tej części wystawy - wedÅ‚ug autorów dzieÅ‚ i miejsca pochodzenia, otwierajÄ… prace rzeźbiarzy z Kaliskiego (Tadeusz Flak) i KoniÅ„skiego (ZdzisÅ‚aw Staszak i Piotr Staszak). KontynuacjÄ… jest obszerna grupa artystów z Ziemi GnieźnieÅ„skiej – szczególnie skrupulatnie penetrowanej przez StanisÅ‚awa Pasiciela, dziÄ™ki czemu może pochwalić siÄ™ on rzeźbami wybitnych rzeźbiarzy z tego terenu: StanisÅ‚awa Zawieruchy, WÅ‚adysÅ‚awy Adryanowej, CzesÅ‚awa WÄ™tkowskiego, Teodora Kupsia. Kolejne rzeźby pochodzÄ… z PaÅ‚uk, (Piotr WoliÅ„ski, Leon Katulski), oraz Kujaw (Jacek Bykowski, a także StanisÅ‚aw Zagajewski). EkspozycjÄ™ zamykajÄ… artyÅ›ci z terenu Krajny (BronisÅ‚aw Suchy, Józef Walczak) i Kaszub ( Marian KuźmiÅ„ski, Zygmunt KÄ™dzierski, WÅ‚odzimierz Ostoja-Lniski, Józef CheÅ‚mowski, Waldemar Styperek i Danuta Styperek, StanisÅ‚aw Suska). Od artystów z tych terenów StanisÅ‚aw Pasiciel pozyskaÅ‚ zarówno rzeźby, wymienionÄ… już wczeÅ›niej ceramikÄ™, oraz wspóÅ‚czesne obrazy na szkle – na różne sposoby tworzÄ…ce dialog z tÄ… tradycyjnÄ… na tym terenie dziedzinÄ… twórczoÅ›ci.
Kolekcjonowanie sztuki pozaelitarnej to zjawisko kulturowe siegajÄ…ce na terenie Polski ostatnich dziesiÄ™cioleci XIX w. i do czasów nam wspóÅ‚czesnych zachowujÄ…ce żywotność. Pasja zbierania artefaktów kultury ludowej, zapoczÄ…tkowana i rozwiniÄ™ta wÅ›ród inteligencji i innych Å›rodowisk elitarnych, wpisaÅ‚a siÄ™ w poczÄ…tki i rozwój niejednej kolekcji muzealnej, peÅ‚niÄ…c też na przestrzeni stulecia komplementarnÄ… wobec muzealniczej praktyki, kulturotwórczÄ… rolÄ™. Niniejsza kolekcja jest wartoÅ›ciowym przykÅ‚adem osobistej pasji, realizowanej ze znawstwem i poÅ›wiÄ™ceniem oraz Å›wiadectwem wciąż urzekajÄ…cej siÅ‚y tej twórczoÅ›ci dla ludzi różnych profesji.
Wystawa sfinansowana ze Å›rodków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Stowarzyszenia Åšwiatowid oraz ze Å›rodków Unii Europejskiej w ramach osi Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013.
 |
 |
 |
 |
Wystawa czasowa, Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach,
1 maja -30 października 2012 r.
Scenariusz wystawy – Marta Romanow-Kujawa
Oprawa plastyczna – Wojciech Kujawa
Projekty plastyczne wydawnictw- Wojciech Kujawa
Fotografie do katalogu – Andrzej ZióÅ‚kowski
WÅ‚aÅ›ciciel zbiorów – StanisÅ‚aw Pasiciel
Komisarz wystawy – Marta Romanow-Kujawa
Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia wystawy!!!
fot. J.Wieczorek
