Wystawa w Mielcu otwarta!
Wystawa ,,Ostrów Lednicki. U źródeÅ‚ chrzeÅ›cijaÅ„stwa w Polsce" to ekspozycja pokazujÄ…ca rolÄ™ Ostrowa Lednickiego w najstarszym horyzoncie chrystianizacji naszych ziem oraz później. Definiuje ona znaczenie Ostrowa Lednickiego jako jednego z gÅ‚ównych oÅ›rodków kultury Piastów oraz ukazuje jego zwiÄ…zki z ówczesnymi cywilizacyjnymi centrami, czytelne poprzez znanÄ… z tego miejsca monumentalnÄ… architekturÄ™ oraz wyjÄ…tkowej klasy artystycznej i warsztatowej przedmioty kultu chrzeÅ›cijaÅ„skiego, ozdoby i uzbrojenie. Chociaż nadal trwajÄ… liczne spory na temat miejsca, gdzie Mieszko I mógÅ‚ przyjąć chrzest to dokonane na Ostrowie Lednickim odkrycia stawiajÄ… w nowym Å›wietle ten wielce kontrowersyjny problem. Najnowsze badania wskazujÄ…, że ceremonie chrzcielne odbywaÅ‚y siÄ™ w grodzie na Ostrowie Lednickim a wiÄ™c czy to wÅ‚aÅ›nie tutaj mógÅ‚ nastÄ…pić ów historyczny akt przyjÄ™cia chrztu przez Mieszka I?, jakie sÄ… archeologiczne Å›wiadectwa owego obrzÄ™du?, czy wzniesione tutaj pierwsze kamienne budowle mogÄ… być ich dowodem? oraz czy odnaleziony na Ostrowie Lednickim relikwiarz Drzewa Krzyża ÅšwiÄ™tego (stauroteka) ma jakiÅ› zwiÄ…zek z tym wydarzeniem? to niektóre z pytaÅ„ na które próbuje odpowiedzieć autor wystawy.
Z okresu najwiÄ™kszego rozkwitu wyspy (oraz okrÄ™gu grodowego powstaÅ‚ego na potrzeby obsÅ‚ugi tej siedziby panujÄ…cych) pochodzÄ… najbogatsze z odkrytych na ziemi Piastów zespoÅ‚y przedmiotów chrzeÅ›cijaÅ„skiego kultu, licznych dóbr luksusowych oraz militaria. WÅ›ród nich wymiar szczególny ma, najstarszy z odnalezionych w Polsce, bizantyjski relikwiarz (stauroteka), w którym przechowywano fragment Drzewa ÅšwiÄ™tego Krzyża, skrzynka do deponowania relikwii, czy zwiÄ…zany z duchownym grzebieÅ„ wykonany w sÅ‚oniowej koÅ›ci. Liczna jest grupa ozdób odlanych ze zÅ‚ota oraz uzbrojenie poÅ›wiadczone najwiÄ™kszym na Åšrodkowej SÅ‚owiaÅ„szczyźnie zbiorem broni (ponad 300 egz.), by wymienić miecze (6 egz.), groty wÅ‚óczni (ok. 60 egz.), topory (ok. 160 egz.), czy nader cenne ochronne uzbrojenie jak heÅ‚m oraz kolczuga. Niektóre z militariów wskazujÄ… na skandynawskie pochodzenie wojowników strzegÄ…cych lednickiej rezydencji.
Wspomniane zespoÅ‚y zabytkowe stanowiÄ… istotny komponent kulturowego dziedzictwa tego miejsca. WspóÅ‚tworzÄ… one także jego naukowÄ…, historycznÄ… oraz artystycznÄ… wartość. Na prezentowanej w SamorzÄ…dowym Centrum Kultury w Mielcu wystawie pokazano je na licznych planszach ilustrujÄ…cych ogromne materialne bogactwo Ostrowa Lednickiego. Chociaż towarzyszy im zaledwie jeden przedmiot jednak jego ranga jest przeogromna. To pochodzÄ…ca z cesarskiej pracowni Konstantynopola (lub z naÅ›ladujÄ…cych je warsztatów ottoÅ„skich) stauroteka, która może być darem jaki otrzymaÅ‚ z okazji chrztu Mieszko I. Relikwiarz ten poÅ›wiadcza również obecność kultu ÅšwiÄ™tego Krzyża na dworze pierwszych Piastów. Stauroteka oraz odkryte w przypaÅ‚acowym koÅ›ciele Mieszka I baseny chrzcielne to jedyne takie obiekty znane w obszarze ziem Polski, dlatego znaczenie ich dla dziejów naszego paÅ„stwa jest fundamentalne. W ich Å›wietle koncepcja o chrzcie tego wÅ‚adcy na Ostrowie Lednickim zyskuje źródÅ‚owe umocowanie.
Na ekspozycji zwiedzajÄ…cy ma możliwość odbycia wirtualnego spaceru po wnÄ™trzu grodu na Ostrowie Lednickim, zaÅ› w finale wystawy może obejrzeć historyczno-dokumentalny film Wyspa wÅ‚adców. To czterdziestoczterominutowa lekcja historii zwiÄ…zana z tÄ… czasowÄ… siedzibÄ… pierwszych wÅ‚adców Polski.
UdostÄ™pniona mieszkaÅ„com Mielca wystawa (której zwiedzanie zajmuje czas 60 minut) to ilustracja wybranych zagadnieÅ„ Å‚Ä…czÄ…cych siÄ™ z dziejami Ostrowa Lednickiego oraz poczÄ…tków chrzeÅ›cijaÅ„stwa naszych ziem. NawiÄ…zuje ona do jednej z aktualnie obowiÄ…zujÄ…cych propozycji badawczych zmierzajÄ…cych do odtworzenia historii tej zapomnianej na wiele stuleci wyspy. Ukazuje materialne bogactwo i ideowy wymiar tego miejsca oraz jego znaczenie w procesie formowania siÄ™ naszego paÅ„stwa oraz chrzeÅ›cijaÅ„stwa.
J. Górecki
