Zapraszamy turystów na spacer Ścieżkami Edukacji Ekologicznej w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, przygotowanymi dla zwiedzających jako dodatkowa oferta. Ścieżki znajdują się na Ostrowie Lednickim, w Wielkopolskim Parku Etnograficznym, Gieczu i Grzybowie. Bezpłatne foldery z opisem ścieżki otrzymacie Państwo w kasie oddziałów naszego Muzeum. Fiołek wonny na Ostrowie Lednickim już kwitnie!
Fiołek wonny (Viola odorata L.) – ludowa nazwa: fiołek pachnący – to bylina o ciemnofioletowych, pachnących kwiatach, która kwitnie od marca do maja. Z krótkiego kłącza wyrastają nadziemne rozłogi do 20 cm długości, a z nich w miejscu zakorzenienia różyczki liściowe. Liście ma fiołek sercowate do nerkowatych, długoogonkowe. Występuje w lasach liściastych i zaroślach. Na Ostrowie Lednickim rośnie głównie we wschodniej części wyspy na glebie próchniczno-mineralnej, lekkiej – jest to piasek gliniasty mocny. Fiołek występuje także w pobliżu schroniska.
W licznych tekstach i pieśniach średniowiecznych Matkę Bożą porównywano do kwiatów, najczęściej do lilii, róży i fiołka – znamienne jest określenie Maryi jako „róży miłości, lilii czystości i fiołka pokory”. Subtelny fiołek wkroczył triumfalnie na polskie salony, dwory, dworki pod sztandarami Napoleona I, który nazywany był wśród przyjaciół Caporal Violette, a bonapartyści wznosili za niego toasty, tytułując go kapralem fiołkiem. W Polsce roślina była używana od wieków w lecznictwie ludowym, głównie jako lek wykrztuśny, do łagodzenia suchego kaszlu i leczenia nieżytu oskrzeli. Olejki eteryczne z fiołków użytkowano w perfumerii, uszlachetniając artykuły kosmetyczne ich zapachem. Stosowany był również jako roślina magiczna, ponieważ miał ochraniać przed złym spojrzeniem i zawiścią a sprzyjać płodności, budzić kreatywność i natchnienie.
tekst i zdjęcia K. Renn
Fiołek – to słowik
Serdecznym liściem ogrzane
Chcąc miłości aksamit wysłowić
Skromne fiołki
śpiewają wonności sopranem
W świecie kwiatów
Fiołek – to słowik.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Literatura:
Martin Červenka i in., 1993, Świat roślin, skał i minerałów, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa.
Stefan i Olga Kłosiewicz, 2011, Ocalić od zapomnienia. Przyroda w polskiej tradycji, Sport i Turystyka – MUZA SA, Warszawa.