poniedziałek 18 kwiecień 2011

Gród Grzybowo - między plemieniem a państwem

W sobotę 16 kwietnia została otwarta pierwsza stała wystawa w pawilonie muzealnym stojącym na grzybowskim grodzie.

Do niedawna gród w Grzybowie był przede wszystkim przedmiotem badań naukowych, kojarzył się z corocznymi zjazdami wojowników słowiańskich, a teraz może stać się obiektem na szlaku turystycznym. Systematyczne archeologiczne badania wykopaliskowe grodu rozpoczęły się w 1989 roku z inicjatywy Olgierda Brzeskiego. Przez szereg sezonów ekspedycją Fundacji Brzeskich kierował Mariusz Tuszyński, a ostatnie dwa sezony kierownikiem ekspedycji była Krystyna Sulkowska-Tuszyńska.

Pawilon muzealny został oddany w styczniu 2010 roku. Od tego czasu prezentowano dotąd sześć wystaw czasowych. A od dziś można zapoznać się ze stałą ekspozycją.

Wystawa w Grzybowie przybrała postać zaaranżowanego wykopu archeologicznego. U podstaw pomysłu tej ekspozycji stanęło pragnienie pokazania wykopu w trakcie prowadzonych właśnie prac wykopaliskowych. Można powiedzieć że nad wykopem archeologicznym stanął pawilon muzealny, który jakby ochraniał teren badań. Przy wykonywaniu aranżacji wystawy posłużono się dokumentacją jaka powstała w toku prac wykopaliskowych w Grzybowie. A więc każdy kto znajdzie się w Grzybowie będzie miał okazję zobaczyć metodykę prac archeologicznych. Odwiedzający ma wyjątkową i niepowtarzalną okazję aby wejść do wykopu i z bliska zapoznać się z prowadzonymi właśnie pracami, odkryciami, z tym co archeolodzy nazywają profilami, czy rzutami. Doskonale zachowane umocnienia obronne rozpoznane w trakcie badań to jedna z bardzo charakterystycznych cech grzybowskiego grodziska. Na ścianach wykopu-ekspozycji widzimy jak zachowuje się drewno w wałach liczących ponad 1000 lat, a przede wszystkim jak były zbudowane takie umocnienia obronne. Zwiedzający znajduje się w wykopie gdzie właśnie wykonywana jest dokumentacja naukowa odkrytej chaty. Tuż obok znajduje się odsłonięta studnia, przy której znaleziono wagę szalkową z odważnikami, a w pobliżu także skarb monet srebrnych. Taki skarb składający się z ponad 700 fragmentów monet został znaleziony w trakcje badań na grodzie. Przez specjalne wizjery możemy zajrzeć w głąb ziemi – tam ukryte są zbytki, informacje, rekonstrukcje, interpretacje. Szukając tych informacji możemy poczuć się trochę jak archeolog. Nie wiemy na co trafimy, nie wiemy co się kryje wewnątrz w ziemi. Zapewne nie każdy trafi na to samo i nie każdy odnajdzie wszystkie informacje.

Końcowym elementem wystawy jest wykop dla najmłodszych. Spreparowane miejsce gdzie młody widz ma szansę dokonać samodzielnego odkrycia. A dzięki znalezisku dowiedzieć się jak postępuje się z zabytkami. Co się dzieje z zabytkiem od chwili wydobycia do prezentacji na wystawie. Dlaczego znaleziony przedmiot jest naszym skarbem narodowym.

Ekspozycja obejmuje najistotniejsze zagadnienia jakie pozyskano w trakcie badań grzybowskiego grodu. Odnoszą się one przede wszystkim do umocnień obronnych, militariów, wymiany handlowej, ówczesnego domostwa i podstaw wczesnośredniowiecznej gospodarki – czyli rolnictwa. Informacje uzyskiwane od przewodnika-opiekuna wystawy (a w zasadzie prowadzącego badania w tym wykopie) wzbogacają przekaz.

Autorem koncepcji merytorycznej jest Jacek Wrzesiński

Autorami aranżacji plastycznej Ewa Tetlak i Piotr Tetlak

Wystawa jest czynna codziennie, od wtorku do niedzieli. Z wyjątkiem poniedziałków i dni poświątecznych.

Godziny otwarcia – od 10.00 do 18.00

Cena biletów – 4 zł normalny i 2 zł ulgowy

 

Jacek Wrzesiński

Archiwum