piątek 20 maj 2011

Szlak św. Jakuba Apostoła - Ostrów Lednicki

 

oprac. F. Mróz, Ł. Mróz (stan organizacji szlaku wrzesień 2013 rok)

 

Rok 2021 w kościele katolickim obchodzony jest jako Jublileuszowy Rok św. Jakuba Apostoła. Zgodnie z tradycją sięgającą średniowiecza przypada on co 5, 6, 11 lat, tj. gdy dzień św. Jakuba przypada w niedzielę. 

W roku 2010 jednym z ważniejszych miejsc obchodów w Polsce był Ostrów Lednicki. 25 lipca został uroczyście otwarty nowy punkt przystankowy na Szlaku św. Jakuba Apostoła. Tu bowiem w latach trzydziestych XX w., w obrębie cmentarzyska znaleziono muszlę pielgrzymią stanowiącą znak pątnika pielgrzymującego pod koniec XIII – pocz. XIV wieku do Santiago de Compostela w hiszpańskiej Galicji. Muszla ta jest jednym z najcenniejszych tego typu zabytków na ziemiach polskich i symbolem stałej łączności naszych ziem z kulturą europejską.

 

 
   
 

 

W ramach tego wydarzenia odbyły się m.in. uroczysta liturgia przy relikwiach św. Jakuba, odprawiona w kaplicy pałacowej, oraz odsłonięcie kamienia z zamocowanym symbolem muszli lednickiej jako nowej informacji na trasie pielgrzymek szlakiem św. Jakuba. Zorganizowano również piknik edukacyjny dla najmłodszych, pt. „Kubusiowe zabawy”, w trakcie którego na imienników Świętego czekały dodatkowe atrakcje.

Finałowym momentem było otwarcie wystawy pt. „BUEN CAMINO, PEREGRINO Pielgrzymi świętego Jakuba — wczoraj i dziś”. Wystawa przypominała o europejskich tradycjach kultu św. Jakuba oraz o pielgrzymkach do Santiago de Compostela. Na ekspozycji pokazani zostali pielgrzymi od średniowiecza po współczesność, dla których przebycie Drogi św. Jakuba — Camino de 250 Studia Lednickie XI (2012) Santiago stało się ważnym elementem życia. Obok przedmiotów niezbędnych w podróży przez pół Europy takich, jak manierka czy kij pielgrzymi, zaprezentowano materialne ślady, m.in. w postaci znalezionych na ziemiach polskich pamiątkowych muszli identyfikujących podróżników, którzy odbyli pielgrzymkę do grobu św. Jakuba. Dopełnieniem ekspozycji było faksymile XII-wiecznej Księgi św. Jakuba (Codex Calixtinus) regulującej zasady kultu jakubowego w Composteli oraz będącej swego rodzaju przewodnikiem dla pielgrzymów. Dzięki wystawie można zapoznać się z początkami i rozwojem kultu Jakuba Apostoła w Europie oraz prześledzić najważniejsze trasy pielgrzymkowe na naszych ziemiach i w całej niemal Europie.

Ekspozycja miała zachęcić zwiedzających do własnych przemyśleń dotyczących drogi ich życia i być może przebycia jej części szlakiem Camino, dzięki czemu zawołanie Buen Camino, Peregrino — Dobrej Drogi, Pielgrzymie na zawsze zagości w ich sercach.

 

     
wystawa czasowa Buen Camino, Peregino Pielgrzymi świętego Jakuba — wczoraj i dziś

Kuratory ekpozycji: P. Sankiewicz, M. Olejniczak, M. Romanow-Kujawa

Dopełnieniem edukacyjnym wystawy były lekcje muzealne pt. „Pielgrzymi św. Jakuba wczoraj i dziś” oraz projekt plastyczny „Zostaw swój ślad” (tablica, na której zwiedzający, szczególnie najmłodsi, mogli wyrysować swój „znak pielgrzymkowy”). Ważnym elementem związanym z obchodami były przygotowane publikacje: Święty Jakub Apostoł. Malakologiczne i historyczne ślady peregrynacji z ziem polskich do Santiago de Compostela oraz Camino de Santiago, szkice historyczne.

Patronat honorowy nad jubileuszowymi obchodami na Ostrowie Lednickim objęli: Ambasada Królestwa Hiszpanii w Polsce, Marek Woźniak — Marszałek Województwa Wielkopolskiego oraz Piotr Florek — Wojewoda Wielkopolski.

 

Najstarsza muszla pielgrzymia, odnaleziona na ziemiach polskich, z końca XIII w.- Ostrów Lednicki

 

 

Muszla małża, widok z zewnątrz i od wewnątrz, fot. P. Namiota

 
Należy żywić nadzieję, że stary, napełniony duchem pierwszych Piastów Ostrów Lednicki, „święta wyspa” , miejsce, gdzie rodziła się nasza historyczna tradycja kulturowa dla wszystkich turystów i pielgrzymów stanie się teraz jednym z głównych miejsc na szlaku św. Jakuba w Polsce i Europie. Stąd bowiem wyrasta drzewo naszej – polskiej - historycznej tożsamości wiążącej nas z chrześcijańską Europą. A muszla lednicka niech będzie perłą, która rozświetli drogę na tym szlaku wszystkim współczesnym pątnikom nim podróżującym.

                   

oprac. F.Mróz , Ł.Mróz (stan organizacji szlaku, wrzesień 2013 rok)   

    

Wzór muszli stosowany na Drodze Dolnośląskiej, Drodze Wielkopolskij, Szlaku Piastowskim i Drodze Żytawskiej. 

 

 
 
Przedłużeniem Dolnośląskiej Drogi św. Jakuba jest otwarta 6 listopada 2006 roku w Poznaniu Wielkopolska Droga św. Jakuba. Prowadzi ona z Gniezna przez Lednicę, Poznań, Lubiń, Leszno do Głogowa, a jej długość wynosi 234 km. Trasa została wytyczona na podstwie dostępnych źródeł historycznych, dawnych i obecnych kościołów pw. św. Jakuba Apostoła Starszego oraz przebiegu średniowiecznych traktów handlowych. Szlak ten został wymieniony przez Jörga Gaila z Ausburga, jak jedna z 95 europejskich dróg pielgrzymkowych do grobu św. Jakuba Apostoła w Santiago de Compostela.
 

Publikacje o kulcie Św. Jakuba

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Archiwum